ปัญหาข้อเข่าเสื่อมพบบ่อยในปัจจุบัน โดยเฉพาะวัยสูงอายุ ซึ่งอาจเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น การออกกำลังกายที่ไม่ถูกต้อง เกิดจากการรับประทานยาบางชนิดหรืออาจเกิดจากพยาธิ สภาพของกระดูกและข้อของแต่ละบุคคล อายุขัยที่มากขึ้น ปัญหาข้อเข่าเสื่อม ปวดตามข้อ ข้อฝืดนั้น ผู้ป่วยมักจะมีความทุกข์จากอาการปวด การรักษาโดยเฉพาะให้หายยังไม่มีการรักษาที่ได้ผล 100% ส่วนใหญ่การรักษามักจะเป็นการรักษาเพื่อพยุงอาการหรือรักษาตามอาการ เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับความทุกข์ทรมานน้อยที่สุด สามารถประกอบอาชีพในชีวิตประจำวันได้ ในสมัยก่อนเมื่อมีอาการปวดตามข้อ ข้อเสื่อม มักจะดูแลรักษาโดยการประคบความร้อน ซึ่งจะช่วยบรรเทาอาการช่วยลดอาการปวดและบวมได้ ช่วยให้สบายขึ้น แต่ยังไม่หายขาด แม้ปัจจุบันเทคโนโลยีจะก้าวหน้าไปมากก็ตาม ยังมีผู้ป่วยจำนวนมากใช้วิธีการประคบความร้อน และหันกลับมาใช้ภูมิปัญญาไทยในการรักษา ซึ่งได้แก่ การประคบสมุนไพรไทย ปัจจุบันมีผู้นิยมใช้กันมากขึ้นบางรายใช้การประคบสมุนไพรร่วมกับการนวดรักษาโรค และในผู้ป่วยบางรายใช้ควบคู่กับการใช้ยาแผนปัจจุบัน มีผลการศึกษาวิจัยของพยอม สุวรรณ1 (2543) เกี่ยวกับการนำวิธีประคบสมุนไพรด้วยความร้อนรักษาอาการปวดข้อ ข้อฝืดและโรคข้อเสื่อม พบว่า ภายหลังได้รับการประคบร้อนด้วยสมุนไพร อาการปวดข้อ ข้อฝืดและความลำบากในการทำกิจกรรมประจำวันน้อยกว่ากับได้รับการประคบ ซึ่งจากผลการศึกษาดังกล่าวชี้ให้เห็นว่าภูมิปัญญาไทยที่มีอยู่มีการใช้ในท้องถิ่น เป็นสิ่งที่มีค่า ถ้าเราจะนำมาพัฒนา ศึกษาวิจัย ปรับประยุกต์ใช้ให้เหมาะสม เพื่อประชาชนเกิดการพึ่งตนเอง ลดอันตรายจากการใช้ยา จึงเป็นวิธีหนึ่งที่เหมาะสมที่ควรนำมาเผยแพร่ความรู้สู่ประชาชนอย่างถูกต้อง สถาบันการแพทย์แผนไทยได้ตระหนักถึงการฟื้นฟู อนุรักษ์และพัฒนางานด้านการแพทย์แผนไทย เพื่อให้เป็นวิธีหนึ่งในการดูแลส่งเสริม ป้องกันและรักษาโรคที่จะเกิดกับประชาชนได้ดีอีกทางหนึ่งและจะเป็นแนวทางที่จะช่วยสร้างงาน สร้างความมั่นคงทางด้านเศรษฐกิจของประเทศ เพราะการประคบสมุนไพรเป็นการทำในประเทศใช้สมุนไพรไทย หาง่าย ราคาถูก ส่งเสริมอาชีพของเกษตรกรได้ การประคบร้อนสมุนไพร สามารถทำได้เองใช้ในครอบครัว ตัวยาสมุนไพรส่วนใหญ่หาง่าย ผู้เขียนมุ่งหวังให้ท่านที่อ่านบทความนี้นำมาปฏิบัติได้เอง ซึ่งเป็นการทำที่ไม่ยุ่งยาก เรามารู้จักสมุนไพรที่ทำลูกประคบ วิธีประคบและคุณประโยชน์ของการประคบกันก่อนดีกว่าสูตรการทำลูกประคบสมุนไพรอย่างง่ายสำหรับอาการปวดข้อและเข่าเสื่อม ประกอบด้วย 1. หัวไพลสด 500 กรัม 2. ขมิ้นชันสด 500 กรัม 3. การบูร 2 ช้อนโต๊ะ 4. เกลือ 2 ช้อนโต๊ะ สูตรการทำลูกประคบทั่วไปแล้วมักจะเพิ่มผิวมะกรูด ตะไคร้ ใบมะขาม ใบส้มป่อยรวมไปด้วย ในที่นี้ท่านจะใช้สมุนไพรเพียงลำดับที่ 1 ถึง 4 ก็พอแล้วหรือจะเพิ่มสมุนไพรอื่นตามสูตรก็ได้วิธีการทำลูกประคบสมุนไพร 1. หั่นเหง้าไพลและขมิ้นชัน แล้วนำมาตำให้ละเอียดเล็กน้อย 2. นำสมุนไพรที่เตรียมในข้อ 1 มาผสมกับการบูร และเกลือให้เป็นเนื้อเดียวกัน 3. แบ่งตัวยาที่ได้ในข้อ 2 แบ่งเป็น 2 ส่วนเท่าๆ กัน ห่อด้วยผ้าขาวที่เตรียมไว้ รัดให้แน่นด้วยเชือก จะได้ลูกประคบ 2 ลูกขั้นตอนการประคบร้อนด้วยสมุนไพร 1. จัดนำผู้ป่วยที่จะประคบให้เหมาะสม 2. คลึงกล้ามเนื้อบริเวณต้นขา กล้ามเนื้อรอบข้อเข่า และปลีน่อง ประมาณ 5 นาที 3. นำลูกประคบที่นึ่งจนร้อน (10นาที) มาทดสอบความร้อนบริเวณท้องแขน เพื่อไม่ให้ร้อนมากเกินไป จากนั้นนำไปคลึงและประคบบริเวณข้อเข่า กล้ามเนื้อต้นขา และปลีน่อง 4. ในการวางลูกประคบสมุนไพรบนผิวหนังบริเวณข้อเข่าในช่วงแรกของการประคบนั้นต้องทำด้วยความรวดเร็ว ไม่ประคบนานจนเกินไป เพราะบุคคลจะทนความร้อนได้น้อย บางรายอาจจะทำให้ผิวหนังไหม้หรือพองได้ 5. เมื่อลูกประคบสมุนไพรคลายความร้อนลง (ประมาณ 5 นาที) ให้วางลูกประคบอีกลูกหนึ่งที่นึ่งไว้มาประคบแทน และนำลูกประคบที่ไม่ค่อยร้อนแล้วลงนึ่งทำซ้ำจนครบเวลาประมาณ 30 นาทีประโยชน์ของการประคบร้อนด้วยสมุนไพร 1.การประคบร้อนด้วยสมุนไพร สามารถลดอาการปวดข้อเข่าได้ในด้านการลดการเกร็งหรือความตึงตัวของกล้ามเนื้อ ซึ่งอาการเกร็งหรือความตึงตัวของกล้ามเนื้อ เกิดจากการใช้กล้ามเนื้อเป็นระยะเวลานาน ทำให้กล้ามเนื้อบริเวณนั้นขาดเลือดไปเลี้ยงร่วมด้วยเสมอ โดยอุณหภูมิที่ต่ำกว่า 45 0C สามารถลดการทำงานของเซลล์ประสาท ส่งผลให้ใยกล้ามเนื้อมีความไวต่อการกระตุ้นลดลง2 2. การประคบร้อนด้วยสมุนไพรลดอาการปวดจากตัวยาสมุนไพร ซึ่งได้แก่ ไพล ใบไพลมีน้ำมันไพลที่มีสรรพคุณ ลดการอักเสบ แก้ปวดข้อ ทำให้กล้ามเนื้อคลายตัว แก้เคล็ดขัดยอก ฟกช้ำ จากผลการศึกษาของ ศาสตราจารย์ ศศิธร วสุวัต และคณะ (2534)3 ได้ศึกษาทดลองนำครีมไพลไปทดลองในผู้ป่วยที่มีอาการอักเสบ เจ็บปวดกล้ามเนื้อบริเวณ คอ บ่า เอวและเข่า พบว่า ครีมไพลลดอาการอักเสบและอาการปวดได้ในระยะเวลาที่รวดเร็ว และได้นำมาทดลองในอาสาสมัครประมาณ 150 คน โดยใช้ครีมรักษาอาการเคล็ด ปวด บวมของกล้ามเนื้อเข่า ข้อเท้าแพลง พบว่า ได้ผลในการลดอาการเคล็ด ปวด บวม ของกล้ามเนื้อเข่าและข้อเท้าเป็นที่น่าพอใจ นอกจากนี้การบูรยังช่วยแต่งกลิ่นให้หอม ใช้บรรเทาอาการปวดหลัง ปวดข้อ และข้อบวม โดยทำให้กล้ามเนื้อคลายตัว เมื่อถูนวดบริเวณผิวหนัง กระตุ้นการไหลเวียนโลหิต4,5 3. ลดอาการปวดข้อเข่าจากการคลึงกล้ามเนื้อ การคลึงมีผลต่ออาการปวด กล่าวคือ การคลึงจะทำให้เซลล์ที่ตายหลุดลอกออก ซึ่งจะช่วยให้ต่อมเหงื่อ รูขุมขน และต่อมต่างๆ ใต้ผิวหนังไม่เกิดการอุดตัน สามารถทำงานได้ดีขึ้น บริเวณที่นวดคลึงจะมีผิวหนังแดงนั่นแสดงว่าการไหลเวียนของโลหิตบริเวณนั้นเพิ่มขึ้น ทำให้ลดการคั่งของสารที่ก่อให้เกิดอาการปวดบริเวณเข่า และข้อลงได้6,7 4. ลดอาการปวดข้อเข่าจากการสูดดมกลิ่นหอมของสมุนไพร กลิ่นหอมเกิดจากน้ำมันหอมระเหย จากไพล ขมิ้นชัน และการบูร เมื่อได้รับความร้อนกลิ่นหอมจะมากขึ้น ถ้าผู้ป่วยที่คุ้นเคยและชอบกลิ่นหอมสมุนไพรแล้วก่อให้เกิดความพึงพอใจ จึงมีผลต่อร่างกายและอารมณ์ส่งผลไปสู่สมอง ทำให้ร่างกายเกิดการผ่อนคลาย และสามารถนอนหลับได้ดีขึ้น8 นอกจากนี้ยังมีผลโดยอ้อมต่อการลดอาการปวด คือ เมื่อผู้ป่วยเกิดความพึงพอใจ จะเกิดการกระตุ้นการทำงานของระบบลิมบิค ในส่วนการรับรู้อารมณ์ด้านนอก โดยหลั่งสารเอนดอร์ฟินออกมา เกิดความรู้สึกผ่อนคลาย ลดปวด9 5. การประคบร้อนลดอาการข้อเข่าฝืด โดยการลดการอักเสบและการติดขัดของข้อต่อ เพิ่มความยืดหยุ่นของเนื้อเยื่อคอลลาเจนในข้อที่มีการหดรั้ง เกิดการยืดหยุ่นสามารถเคลื่อนไหวได้สะดวก ลดอาการปวดข้อเข่าและข้อเข่าฝืดขณะมีการเคลื่อนไหวและเพิ่มการทำงานของเอนไซม์ ในลูกประคบมีขมิ้นชัน ซึ่งมีสรรพคุณตามตำรายาไทย ลดอาการอักเสบ ใช้รักษาโรคไขข้ออักเสบและบรรเทาอาการเคล็ดขัดยอก โดยตัวยาของขมิ้นที่มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ เมื่อถูกความร้อนตัวยาจะซึมผ่านผิวหนังมีผลไปยับยั้งการสร้างกรดอราซิโดนิค เช่น พรอสตาแกลนดิน เบรดีไคนิน และลิวโคไตร์นิน เป็นต้น เมื่ออาการอักเสบลดลง การเคลื่อนไหวก็มากขึ้น ลดความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อมได้ ท่านได้ทราบประโยชน์ของการประคบร้อนด้วยสมุนไพรแล้ว ไม่ยากเลยที่ท่านจะทำใช้เองในครอบครัวหรือแนะนำให้บุคคลอื่นใช้ แต่ก็มีข้อควรระวังในด้านการไหม้พองของผิว ถ้าความร้อนสูงและบางรายผิวหนังบาง มีอาการชา ความไวต่อความร้อนลดลง จะทำให้เป็นแผลได้ ไม่ควรประคบในขณะที่มีอาการอักเสบ เช่น ปวด บวม แดง และร้อนอย่างรุนแรงหรือมีแผล จากข้อมูลดังกล่าว การประคบร้อนด้วยสมุนไพร ช่วยลดอาการปวดข้อเข่า ข้อฝืดได้ นอกจากนี้ท่านยังสามารถออกกำลังกายด้วยท่าฤาษีดัดตนพื้นฐาน 15 ท่าร่วมด้วย จะทำให้โครงสร้างของกล้ามเนื้อและกระดูกมีความแข็งแรงเป็นการป้องกันการเกิดโรคต่างๆ ได้
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น